پلاستیک چیست؟ جدال بشریت با خودش

پلاستیک چیست؟

چقدر پلاستیک در اقیانوس ها وجود دارد؟
عمق فاجعه را زمانی لمس خواهید کرد که بدانید در حال حاضر بیش از 5 تریلیون تکه پلاستیک در اقیانوس‌ها شناور هستند و روزبه‌روز برشمارشان افزوده می‌شود. متاسفانه بسیاری از زباله‌ها در نهایت به دریاها و اقیانوس‌ها ریخته می‌شوند اما این کار نه‌تنها زباله‌ها را از بین نمی‌برد بلکه آب و هوا را نیز آلوده کرده و زندگی آبزیان را به مخاطره می‌اندازد.

پلاستیک به دسته‌ای از مواد مصنوعی و یا نیمه مصنوعی گویند که از فرایند بسپارش یا پلیمریزاسیون بدست می‌آیند. پلاستیک‌ها دسته‌ای از بسپارهای افزایشی یا تراکمی هستند.
پلاستیک‌ها را می‌توان به شکل‌های مختلف درآورد.

عمدتاً پلاستیک‌ها برای عرضه به بازار به مواد کمکی متعددی از قبیل مواد ضد بلوک، آنتی‌اکسیدان‌ها، عوامل ضدشکاف مانند پلی‌بوتادین‌ها، پایدارکننده‌های گرمایشی، لغزنده‌کننده‌ها، رنگ‌ها و تأخیراندازهای شعله‌وری از قبیل آنتمران آغشته می‌کنند. پس از دفع پلاستیک به صورت زباله، هر یک از این مواد می‌تواند در اثر حرارت غذا با مواد غذایی وارد واکنش شیمیایی پلیمر شود.

انواع پلاستیک و خواص آن

موادی هستند جامد و پایدار با منشاء نفت و گاز که امروز جانشین بسیار مناسبی برای چوب و فلز و شیشه و سرامیک ها می باشند. منشاء اصلی پلاستیک اتیلن (C2 H4) می باشد که خود از اتان و پروپان تشکیل می شود.

پلاستیک‌ها از نظر ساختار مولکولی به سه دسته تقسیم‌بندی می‌شوند:

• ترموپلاستیک‌ها:که به دفعات می‌توان با استفاده از گرم یا سرد نمودن، پلاستیک را نرم یا سخت نمود.
• ترموست‌ها:که در طول شکل‌گیری، یک شکل دائمی به خود می‌گیرند و با گرم کردن مجدد نمی‌توان آن را نرم نمود.
• الاستومرها:که حالت کشسانی دارند و پس از برداشتن نیرویی که باعث تغییر شکل آن‌ها می‌شود به حالت اولیه بازمی‌گردند.

طبقه بندی پلاستیک ها در مهمترین تقسیم بندی به دو گروه اصلی تقسیم می شوند:

الف) ترموپلاست ها (پلاستیک های گرما نرم): یعنی پلاستیک هایی که در اثر حرارت نرم شده و در اثر از دست دادن حرارت سخت می شود؛ مثل: نایلون.

ب) ترموست ها (پلاستیک های گرما سخت): منظور پلاستیک هایی که برای اولین بار در اثر حرارت شکل پودری آنها به قطعه ای یک پارچه تبدیل می شود. اما این قطعه دیگر هرگز توسط گرما ذوب نخواهد شد؛ مانند: ملامین، باکالیت. (به علت وجود پیوند های عرضی و شبکۀ سه بعدی)

کاربرد پلاستیک در زندگی

• پلاستیک در مقایسه با مصالح سنتی نظیر چوب، شیشه و بتون، پلاستیک‌ها تقریبا به تازگی وارد کارهای ساختمانی شده‌اند.
• فراوانی کاربرد پلاستیک در زندگی روزمرهء امروزی در ساخت بسیاری از کالا ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده در ساخت عدسی ها و پنجره هواپیماها به کار می‌رود. در کوچه و خیابان تقریبا در دست هر کس یک کیسه یا کیف پلاستیکی به چشم می خورد.
• از پلاستیک در ساخت وسایل بی شماری از جمله سطل لیوان مسواک شانه زنبیل جعبه رادیو ترانزیستور و غیره استفاده می‌شود.
• امروزه دانشمندان موفق به ساخت انواعی از پلاستیک شده اند که عایق سرما و گرماست. وجود پلاستیک حتی در جراحی و اتاق عمل نیز ضروری است.